Malarstwo Jerzego Nowosielskiego

Malarstwo Jerzego Nowosielskiego

Z inicjatywy Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego w Tarnowie, w zbiorach działu sztuki znalazł się spory zespół malarstwa współczesnego, wybitnych twórców reprezentujących najnowsze tendencje w sztuce polskiej XX wieku. Są to dzieła wybitne o randze ogólnopolskiej, a nawet światowej, m.in. członków awangardowej „grupy Krakowskiej” i grupy „Wprost”.
O wartości tarnowskiej kolekcji niech świadczą takie nazwiska jak Tadeusz Kantor – ostatni spadkobierca tradycji krakowskiej moderny i bohemy, Kazimierz Mikulski, Alfred Lenica, Adam Marczyński, czy Teresa Rudowicz. Są same znakomitości jak Tadeusz Brzozowski, Jonasz Stern, Jan Szancenbach, Czesław Rzepiński, Maria Jarema. Celowo nie wymieniam ich chronologicznie, bo każdy z nich to indywidualność twórcza. Czy wreszcie Jerzy Nowosielski (1923).

Muzeum Okręgowe w Tarnowie posiada w swoich zbiorach trzy obrazy autorstwa Nowosielskiego. Są to dwa akty kobiece i obraz „Gimnastyczki”. Powstały w latach 1965-1966. Pierwsze ikony Nowosielskiego powstały już w latach 40-tych, kiedy to artysta przeniósł się do Lwowa. 50-tych doszedł do swojego indywidualnego stylu w malarstwie, a w 1956 roku reprezentował Polskę na Biennale w Wenecji. Przez wiele lat był pedagogiem i nauczycielem malarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi i w Akademii Krakowskiej. Współzałożyciel i członek ugrupowania artystycznego „Grupa Krakowska II”, asystent Tadeusza Kantora, przyjaciel Tadeusza Różewicza, w latach 80-tych wystawiający głównie w obiegu kultury niezależnej, jest autorem tekstów teoretycznych o sztuce zebranych w tomie Inność prawosławia, wydanego w 1991 roku.
Artysta malował akty, pejzaże, sceny we wnętrzach, wynikające z fascynacji ikoną i bizantyńskim malarstwem sakralnym. Z jednakowym powodzeniem zajmował się scenografią, wystrojem cerkwi i kościołów, brał udział w licznych grupowych i indywidualnych wystawach. Tworzy przede wszystkim w konwencji figuratywnej, monumentalne i dostojne kompozycje, symboliczne poprzez formę i wprowadzone znaki graficzne, przedstawiają samotne, wyobcowane z rzeczywistości kobiety, często na tle miejskiego pejzażu. Duże płaszczyzny ciepłych i jasnych barw, śmiałe zestawienia kolorystyczne, tworzą płaskie obrazy – ikony.
Żyjąc i tworząc w czasach komunizmu, przejawiał wyjątkową religijność, mającą swe odbicie bezpośrednio w sztuce. Jerzy Nowosielski, to dla współczesnych Polaków przede wszystkim wyjątkowa osobowość w powojennej, polskiej twórczości plastycznej i literackiej.

Barbara Bułdys
Muzeum Okręgowe w Tarnowie