Mérignac (pomnik)
Tło historyczne
Niewielki obóz Beaudésert na terenie gminy Mérignac został uruchomiony w 1939 i istniał do sierpnia 1944 r. Początkowo był przeznaczony dla komunistów, jesienią 1940 r. internowano w nim 319 nomadów, ale wkrótce powiększono go i więziono w nim również uchodźców hiszpańskich oraz Żydów – ogółem 500-600 osób. Zajmował miejsce, przeznaczone przed wojną pod budowę stadionu olimpijskiego, blisko lotniska Bordeaux-Mérignac.
Z obozu w Mérignac Cyganie stosunkowo szybko trafili do Civray Poitiers w okręgu Haute-Vienne, skąd część deportowano do Sachsenhausen (13 stycznia 1943), a część przetransportowano do obozu Montreuil-Bellay (Maine-et-Loire). Początkiem grudnia 1940 r. w Beaudésert nie ma już Romów.
Opis upamiętnienia
Na rondzie w pobliżu budynku nr 1 – Rue des Chataigners znajduje się pomnik – wysoki mur wykonany z jasnego kamienia, osadzony na prostokątnym podwyższeniu. Mur przecięty jest ukośnie osadzonymi betonowymi elementami, które przybrały wygląd kolczatego drutu. Przez mur biegną trzy równoległe linie tego drutu.
Na ścianie wmurowano granitową, czarną tablicę z napisami wypiaskowanymi i złoconymi w języku francuskim. Tablica ma kształt płomienia i dodatkowo ozdobiona jest jeszcze wypiaskowanymi i złoconymi płomyczkami wokół inskrypcji. Całości dopełnia trójwymiarowość tablicy, która wycięta jest w ten sposób, że wierzchnia warstwa, ta z napisami, jest na krawędzi zakończona ozdobnym frezem i wystaje o kilka centymetrów od warstwy spodniej, co sprawia wrażenie dymu unoszącego się ponad płomieniem ognia.
Pierwotnie napis na tablicy brzmiał: „Camp d’internement de Mérignac Beaudésert. 1941-1944. Plus de douze cents Résistants internés Politiques Juifs, réfractaires au STO ont séjourné dans ce camp avant d’être dirigés vers Drancy et les camps de la mort ou d’être exécutés comme otages au camp de Souge, co oznacza: ‘Obóz internowania Mérignac Beaudésert. 1941-1944. Ponad dwanaście tysięcy więźniów ruchu oporu, polityków żydowskich, opornych na STO (Service du travail obligatoire, tj. obowiązkowa służba pracy – przyp. NG), przebywało w tym obozie, zanim zostali skierowani do obozu Drancy i obozów śmierci lub na miejsce straceń w obozie Souge”.
Napisy
Fr.
Camp de / MERIGNAC BEAUDESERT / 1940-1944 // Tsiganes, Internés politiques, Etrangers, / Républicains Espagnols, Juifs, Résistance / et Réfractailes au travail forcé / ont séjourné dans ce camp. // Certains furent transférés vers / Poitiers, Drancy ou Compiègne / puis déportés vers les camps de la mort; / d’autres furent exécutés comme otages / au camp de Souge. // Nous, générations de la Mémoire, / n’oublierons jamais // 24 Avril 2016
Tłum.
Obóz Mérignac Beaudésert 1940-44. W tym obozie byli przetrzymywani Cyganie, więźniowie polityczni, obcokrajowcy, hiszpańscy republikanie, Żydzi, członkowie ruchu oporu oraz uchylający się od obowiązku pracy. Niektórzy zostali przeniesieni do Poitiers, Drancy lub Compiègne, a następnie do obozów śmierci, inni zostali straceni jako więźniowie obozu Souge. My, Pokolenie Pamięci, nigdy nie zapomnimy. 24 kwietnia 2016.
Data odsłonięcia
24.12.1985 – stela
24.04.2016 – nowa tablica
Adres
Najbliższy adres:
1 Rue des Chataigners, 33700 Mérignac, Francja
Lokalizacja
44°50’30.0″N 0°40’14.7″W
44.841652, -0.670743
Materiały
http://memorialdesnomadesdefrance.fr/camp-de-merignac-gironde-1940-1941/
http://www.cercleshoah.org/spip.php?article26
Lista obozów dla Cyganów na terenie Francji:
https://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_camps_d%27internement_de_%C2%AB_nomades_%C2%BB_en_France
Galeria