Wędrówka szlakiem generała Bema po Tarnowie

Bohater narodowy Polski i Węgier generał Józef Bem urodził się w Tarnowie w domu na przedmieściu zwanym Burkiem (nazwa ta pochodzi od bruku, który pokrywał plac handlowy funkcjonujący do dziś). W księdze metrykalnej parafii katedralnej w Tarnowie znajduje się zapis chrztu Józefa Bema i data jego urodzin – 14 marca 1794 r.
Wkrótce po urodzinach syna rodzina Bemów przeniosła się z Tarnowa do Krakowa. Sprzed domu, gdzie urodził się gen. Bem kierujemy się w stronę ulicy Wałowej, przy której na niewielkim placyku stoi ocieniony połączonymi wierzbami pomnik gen. Józefa Bema wzniesiony w 1983 r. według projektu artystów rzeźbiarzy Bohdany Drwalowej i Stefana Niedorezo.
Do Parku Strzeleckiego pod mauzoleum gen. Bema idziemy ulicami Wałową i Józefa Piłsudskiego. Na środku stawu, w lecie porośniętym liliami wodnymi i nenufarami, na sześciu wysmukłych jońskich kolumnach wznosi się sarkofag kryjący prochy generała, bohatera dwu bratnich narodów – Polaków i Węgrów. W 1928 r. zaprojektował mauzoleum (zdjęcie mauzoleum) krakowski architekt Adolf Szyszko-Bohusz, wzniesione zaś zostało kosztem miasta Tarnowa w 1929 r. podczas przygotowań do sprowadzenia prochów generała Bema z Turcji do Tarnowa.
Tarnów jest miastem bardzo często odwiedzanym przez Węgrów, a fakt, iż tutaj urodził się ich narodowy bohater powoduje, że przybywają tutaj przedstawiciele najwyższych władz Republiki Węgierskiej z Prezydentem na czele, jak to się działo w 1998 r. z okazji obchodów 150-lecia Wiosny Ludów.
Muzeum tarnowskie kolekcjonuje też fragmenty Panoramy Siedmiogrodzkiej namalowanej na zamówienie Węgrów pod kierunkiem Jana Styki w 1897 r. Po prezentacji we Lwowie, Budapeszcie i Warszawie obraz został pocięty na kawałki (z powodu nie wywiązania się przez Węgrów z finansowych zobowiązań wobec Styki) przez zięcia artysty Michała Niecia. Kawałki te sprzedano prywatnym kolekcjonerom. Do dziś zidentyfikowano przeszło 20 fragmentów tego wielkiego obrazu, o pierwotnej długości 120 metrów i wysokości 15 metrów. Obecnie 8 fragmentów Panoramy jest własnością Muzeum w Tarnowie, w tym największego fragmentu (385×328), przedstawiającego tyły armii węgierskiej podczas bitwy o Sybin, gdzie dowodził gen. Józef Bem w dniu 11 marca 1849 r.

Kazimierz Bańburski