Zboże z XIV wieku znalezione na zamku w Czchowie

Zboże z XIV wieku znalezione na zamku w Czchowie

WW trakcie badań wykopaliskowych na zamku w Czchowie, przy murach zamkowych, między przepalonymi belkami, które stanowiły zapewne resztki jakiś niewielkiej budowli (być może małego spichlerza), znaleziono kilka kilogramów zwęglonego i przepalonego zboża. Pomimo, iż minęło prawie 600 lat zboże zachowało się znakomicie w postaci przepalonych, ale całych ziaren. Generalnie materiały organiczne takie jak drewno, skóra, zboże nie zachowują się do naszych czasów. Wyjątkiem są tu znaleziska takich zabytków w torfach, bagnach (np. gród w Biskupinie) lub w warstwach pożarowych. Wbrew pozorom ogień konserwuje, np. drewno – osmalone i przepalone belki zachowują się do naszych czasów. Podobnie jest z przedmiotami metalowymi, które w ogniu uzyskują specjalną powłokę ochronną zwaną patyną ogniową i nie korodują. Także przepalone ziarna zbóż w spichlerzu w Czchowie przetrwały dzięki temu, że spichlerz spłonął – zapewne w trakcie jakiegoś najazdu na zamek. To unikatowe na skalę całego kraju znalezisko jest skarbem dla naukowców. Stosunkowo szybko wieść o odkryciu dotarła do Instytutu Paleobotaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Pierwsza próbka zboża stała się przedmiotem specjalistycznego opracowania i tematem pracy magisterskiej. Badania ziaren trwają nadal pomimo, iż od ich odkrycia minęło kilka lat. W zbożu, jako domieszkę, paleobotanicy znaleźli całą gamę nasion rozmaitych roślin i na tej podstawie odtwarzają roślinność rosnącą na chłopskich polach w okolicach Czchowa przed sześcioma stuleciami.

Wypreparowane próbki nasion roślin, za zgodą Muzeum, umieszczone w specjalnych pojemnikach są materiałem dydaktycznym prezentowanym studentom Uniwersytetu Jagiellońskiego i zostaną włączone do zbiorów Muzeum przy Instytucie Paleobotaniki w Krakowie.

Andrzej Szpunar
Muzeum Okręgowe w Tarnowie