Ekslibrisy podarowane przez Norberta Lippóczego

Ekslibrisy podarowane przez Norberta Lippóczego

W zbiorach Muzeum Okręgowego w Tarnowie znajduje się duża kolekcja ekslibrisów, którą podarował do zbiorów inż. Norbert Lippóczy. Prezentowany ekslibrisowy portret kolekcjonera wykonał ukraiński grafik Dawid Bekker. Obok niego przedstawiamy drugi ekslibris tegoż autora, którego tematyka wina i winnej latorośli powiązana jest ściśle z zawodem i zainteresowaniami Norberta Lippóczy’ego – winiarza i kolekcjonera. Przedstawiając te dwa ekslibrisy ukazujemy zainteresowania i pasje dwóch ludzi, artysty grafika i kolekcjonera-pasjonata. Każdy z nich wkłada w swe dzieło całą swój entuzjazm i siły oraz duszę i to właśnie ich łączy.
Dawid Bekker przedstawia w swych pracach portret człowieka, zachwyca się jego fizycznym pięknem oraz zmysłowością. Posługuje się motywami mitologicznymi zaczerpniętymi z dawnej literatury i sztuki renesansowej przedstawiając radosny temat afirmacji życia. Jest zafascynowany bezpruderyjną witalnością ludzi, ukazując w swych pracach bujną urodę kobiet i piękno miłosnego oczarowania. Przez twórczość artysty przewija się radość życia, m.in. sceny ukazujące wesołą kompanie i miłe chwile spędzane przy szklaneczce szlachetnego wina pitego w gronie bliskich przyjaciół. Ekslibrisy i małe miniatury graficzne wykonane są w technikach mezzotinty, akwatinty oraz w ulubionej technice artysty – suchej igły, gdzie artysta stalowymi igłami bezpośrednio rysuje na płytkach miedzianych lub cynkowych. Po wtarciu różnych odcieni farb w poszczególne partie, odbija prasą płytkę na wilgotnym, grubym papierze, uzyskując miękkość rysunku. Odbicie grafiki jest tylko możliwe najwyżej w trzydziestu odbitkach. Drobniutkie wiórki powstałe przy rysunku igłą na płytce metalowej w takcie odbijania wykruszają się i zanika uzyskanie efektu miękkości, dlatego grafiki te zasługują na podkreślenie ich wysokiej biegłości warsztatowej i unikalności. Urokowi i tajemniczej kameralności tych małych form graficznych poddał się wytrawny znawca tego tematu – Norbert Lippóczy (1902-1996).

Ekslibrisy o tematyce wina były początkowo tematem dominującym w jego zbiorze. Wiąże się to bezpośrednio z tradycjami rodzinnymi kolekcjonera z pochodzenia Węgra, właściciela winnic w Tallya na Pogórzu Tokajskim – znawcy z zakresu uprawy winnego krzewu i produkcji wina. Temat ten zawsze był bliski jego sercu i jego pasji zawodowej w całym jego życiu. Kolekcja jego m.in. obejmuje ekslibrisy twórców europejskich jak i światowych, które są wykonane w różnych technikach graficznych i ukazują związki z kulturą państw, które dzięki swemu położeniu, tradycji, były i są powiązane z winną latoroślą i produkcją win, jak również i dla tych, dla których wino jest przedmiotem twórczego natchnienia i wywiera nadal owocny wpływ na sztuki piękne.

Maria Jamrozik
Muzeum Okręgowe w Tarnowie