Grafika – Biblioteka i Opera w Dreźnie od strony Bramy Włoskiej
Biblioteka i Opera w Dreźnie od strony Bramy Włoskiej, Bernardo Bellotto zw. Canaletto
Saksonia, Drezno, 1750 r., 540 x 838 mm (płyta)
W zbiorze Sanguszków prace szkół artystów włoskich, z okresu baroku, stanowią ciekawą, o stosunkowo wysokiej randze artystycznej, kolekcję. I tak w grupie prezentującej środowisko scenografów XVIII-wiecznych znalazły się np. fantazje architektoniczne Bernardo Bellotto zw. Canaletto (1697-1769), pochodzącego ze słynnej rodziny Bibiena. Wykonane w technice akwaforty, na grubym, kremowym, żeberkowym papierze, o stosunkowo dużych rozmiarach płyty (ok. 600 x 840 mm), stanowią w jednorodny zbiór prac wykonanych w Dreźnie, w Saksonii i datowanych na lata 1749-1752. Wszystkie prace sygnowane są przez artystę. Na 10 grafikach, przedstawiających Drezno, można zobaczyć: Stary Rynek; Galerię Królewską; Królewski kościół katolicki; Bibliotekę i Operę od strony Bramy Włoskiej; Nowe Miasto od strony Elby; Rynek Nowego Miasta; Most na Elbie; Galerię i ogrody Brühla, czy wreszcie Plac Wielkiej Gwardii w Dreźnie. Bernardo Bellotto, przejął swój przydomek artystyczny od stryja Antonio Canala, zwanego Canaletto, który z kolei był synem projektanta i malarza scenografii teatralnych Barnardo Canala. Dał się poznać jako świetny twórca wedut i malarstwa pejzażowego. Prezentowane grafiki powstały w czasie, kiedy to młody Bernardo Belotto przebywał w Dreźnie, gdzie stał się nadwornym malarzem elektora saskiego Fryderyka II (Augusta III) i gdzie namalował szereg widoków Drezna (1747-1754). Jego obrazy zostały opartych na podobnym schemacie kompozycyjnym, jak prace Antonio. Do opracowania rysunku, wzorem współczesnych artystów, prawdopodobnie stosował przyrząd optyczny, zw. camera obscura, pozwalający na precyzyjny pomiar budynku i wykreślenie perspektywy, już na miejscu, w pracowni. W tkacie swojego pobytu w Dreźnie (10 lat), ukazywał widoki miasta, jego dobrobyt, przepych i bogactwo dworu i magnaterii. Dokumentował epokę baroku, z jego pięknem i malowniczością. Drobiazgowo odtworzone budynki, place tętniące życiem, ze sztafażem ludzkim, odróżniają te prace wcześniejszych wedut rodziny Canaletto, przejawiając zmysł obserwacji artysty, oscylującego w kierunku malarstwa rodzajowego. Po zniszczeniach, jakie spowodowała II wojna światowa, tak na terenie Drezna, jak i Warszawy, prace artysty niejednokrotnie posłużyły odtworzenia fragmentów nieistniejącej zabudowy.
Grafiki pochodzą z kolekcji książąt Sanguszków z Gumnisk, od 1945 roku w Muzeum w Tarnowie.
Barbara Bułdys
Muzeum Okręgowe w Tarnowie
Galeria
Galeria