Kielich z przedstawieniem 12 miesięcy
Kielich z przedstawieniem 12 miesięcy
Jednym z cenniejszych, ze względu na rangę artystyczną, przedmiotów w tarnowskim Muzeum jest kielich z nakrywą (wys. 66 cm), z przedstawieniem 12 miesięcy. Wykonany został ze szkła bezbarwnego, szlifowanego i rytowanego, partiami matowionego. Wiązany jest z Saksonią, z Królewską Hutą Szkła w Dreźnie. Datowany został na lata 1720-1730.
Posiada budowę typową dla barowych, okazjonalnych kielichów, dodatkowo wzbogacony stożkowatą ozdobną nakrywą. Ciekawie został zaprojektowany trzon kielicha (dęty, tralkowy, pionowo fasetowany), połączony z czaszą szklanym gwintem.
Czasza niemalże cylindryczna, u dołu zaokrąglona, w całości szlifowana. Wokół niej, w dwóch naprzemianległych rzędach, umieszczone zostały owalne medaliony z personifikacjami 12 miesięcy. Nad każdym medalionem znajduje się cyfra odnosząca się do kolejnego miesiąca, a poniżej jego nazwa.
Wybitny znawca szkła saksońskiego, pani Gisela Hasse, w katalogu wystawy na zamku w Plinitz w 1974 r. (Sachsischen Glas vom 17. bis zum Anfang des 19. Jahrhunderts, s. 65), przy opisie tarnowskiego obiektu wymienia dwa analogiczne zachowane na świecie kielichy. Jeden znajdujący się w Metropolitan Museum New York (niemalże identyczny z tarnowskim) oraz w Bayrischen Nationalmuseum Munchen z 12 portretami Rzymskich Cesarzy. Wszystkie wykonane w Dreźnie, około 1730. Inwentarz zamku w Podhorcach z 1768 r. prawdopodobnie wymienia właśnie ten kielich: “kielich z wierzchem bardzo wielki (1)”. Kolejna wzmianka o tym kielichu pochodzi z 1858 r.. O jego znaczeniu i randze świadczy fakt, że w 1945 r. przewożąc ten kielich do Muzeum w Tarnowie, zaprojektowano i wykonano na niego specjalną skrzynię. Eksponowany do 1997 r. niemalże bez przerwy na wystawie stałej w Ratuszu, wyjeżdżał także poza granice kraju; pokazywany w 1974 r. na wystawie w zamku z Pillnitz. W Polsce, na wystawie “Pod jedną Koroną” na Zamku Królewskim w Warszawie (1997 r.) i na Zamku w Dreźnie (1997/98).
Barbara Bułdys
Muzeum Okręgowe w Tarnowie
Galeria
Galeria