Bremen (pomnik)
Tło historyczne
W 1943 r. rzeźnia była punktem zbornym, do którego przywożono i spędzano Romów i Sintów z okolicy przed deportacją. Spośród 275 Cyganów deportowanych do KL Auschwitz-Birkenau – co najmniej 175 zostało od razu zamordowanych.
Opis upamiętnienia
Na terenie dawnej rzeźni w Bremen, gdzie dzisiaj funkcjonuje centrum kulturalne, tuż obok rampy dla rowerzystów i deskorolkowców – stoi pomnik poświęcony niemieckim Romom i Sintom. Pomnik przybrał formę wolnostojącej, osadzonej bezpośrednio w podłożu tablicy, wykonanej ze stali corten. „Tablica” sporządzona jest na kształt pudła, w którym wszystkie boki poza ścianką frontową, wykonane są z litej blachy kortenowskiej. Płaszczyzna frontowa to z kolei panel stali corten wyciętymi na wylot literami tworzącymi inskrypcję w jęz. niemieckim.
Otoczenie pomnika jest wybrukowane kostka granitową w kolorze szarym. Nieopodal znajduje się rampa rekreacyjna dla sportowców-amatorów. Tuż za plecami pomnika – drzewa i krzewy. Za nimi – dawna rzeźnia.
Napisy
Niem.
Im März 1943 wurden Sinti und / Roma aus Bremen und Nord- / -deutschland vom Gelände des / Schlachthofes aus in das / Konzentrationslager Auschwitz / deportiert. / Fast alle wurden ermordet. / Mit ihnen fielen über 500.000 / europäische Sinti und Roma / den nationalsozialistischen / Rassenwahn zum Opfer. / Wir gedenken der Ermordeten / und mahnen die Lebenden, / unmenschlichtkeit und / Rassismus entgegenzutreten. // Senat der Freien Hansestadt / Bremen März 1995.
Tłum.
W marcu 1943 r. Sinti i Romowie z Bremy i Niemiec Północnych zostali deportowani z rzeźni do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Prawie wszyscy zostali zamordowani. Wraz z nimi ponad 500 000 europejskich Sinti i Romów stał się ofiarami narodowosocjalistycznego rasizmu.
Upamiętniamy zamordowanych i przypominamy żyjącym o konieczności przeciwdziałania temu co nieludzkie i rasistowskie.
Senat Wolnego Miasta Hanzy, Brema 1995 r.
Data odsłonięcia
9.03.1995
Artysta
Hawoli (tj. Hans-Wolfgang Lingemann)
Inicjator
Verband Deutscher Sinti und Roma – Bremen
Adres
Kulturzentrum Alter Schlachthof (stara rzeźnia) – Findorffstraße 51, 28215 Bremen, Niemcy
Lokalizacja
53°05’17.4″N 8°48’35.4″E
53.088167, 8.809833
Galeria
