Zamek w Czchowie

Badania archeologiczne nie tylko odsłoniły zarys zabudowy wzgórza zamkowego ale także dostarczyły ogromnej ilości przedmiotów zabytkowych. Wydobyto ponad 60 tysięcy przedmiotów, z czego zrekonstruowano ponad 40 naczyń glinianych, poddano konserwacji kilkadziesiąt grotów kusz, fragmentów zbroi, mieczy, ostróg monet i innych. Na podstawie żmudnych badań archeologów powstały pierwsze próby rekonstrukcji wyglądu całej budowli.
Równolegle z pracami archeologicznymi trwały prace konserwatorskie i murarskie na jedynej ocalałej z zamku budowli tj. wieży zamkowej zwaną potocznie ” Basztą”. Wg projektów inż. Waldemara Niewaldy i konstruktora Leszka Kaczmarczyka odtworzono szczyt wieży i zabezpieczono otwory okienne. Powstał projekt przekształcenia wieży w punkt widokowy z klatką schodową prowadzącą na szczyt tej potężnej budowli.

We wrześniu 1999 roku zapadła decyzja o podjęciu prac rekonstrukcyjnych przy odkrytych przez archeologów murach zamku. Do końca 1999 roku odtworzono w charakterze trwałej ruiny kilkanaście metrów muru zamkowego od strony zachodniej. przeprowadzono też wycinkę lasu w celu odsłonięcia murów zamkowych. 26.04 w Muzeum Okręgowym w Tarnowie została otwarta wystawa “Zamek w Czchowie”, która później pokazana była w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, aż znalazła się na stałe w Czchowie.
Wystawa prezentuje wyniki badań archeologicznych zamku w Czchowie, dzieje tej średniowiecznej warowni oraz próby odtworzenia wyglądu królewskiego zamku z czasów największej jego świetności. Plansze ze zdjęciami i rysunkami pokazującymi kolejne etapy odsłaniania murów zamku uzupełnione są ekspozycją wydobytych w trakcie badań archeologicznych zabytków ( naczyń glinianych, przedmiotów codziennego użytku, broni, części rzędu końskiego, monet i innych). Całość wzbogacona jest o wykonaną w skali 1:100 rekonstrukcję zamku, oraz o aneks przedstawiający prahistorię gminy Czchów.


WYSTAWA O ZAMKU NA ZAMKU
Od pierwszego maja 2003 r. rozpoczął się kolejny sezon turystyczny na zamkowym wzgórzu w Czchowie.
Opuszczone ongiś i nieomal zapomniane wzgórze ze zrujnowaną wieżą zamkową zwaną Basztą, dziś uległo wielkim zmianom. Zrekonstruowana wieża zamieniona jest na punkt widokowy, na który można wejść po krętych stopniach nowoczesnej klatki schodowej.
Wcześniej warto jednak wjechać do centrum miasta, obejrzeć piękny kościół i przespacerować się na zamek. Na Szczycie zamkowej wieży powiewa, widoczna z daleka, królewska flaga. Do wzgórza od strony miasta prowadzi alejka, zaś zmotoryzowani mogą zaparkować samochód na nieco prowizorycznym ale właśnie rozbudowywanym parkingu.
Spacer alejką przez las szczególnie obecnie, porą wiosenną, jest szczególnie uroczy. Później niestety trzeba wdrapać się po wyłożonej kamieniami ścieżce na teren zamku. Bardziej zmęczeni mogą przysiąść na ławce i pokontemplować widok na dolinę Dunajca.
Przy wysokiej i masywnej wieży, w oparciu o fundamenty odkryte w trakcie badań archeologicznych, zrekonstruowano pierwszy fragment zamkowych zabudowań a także murów obronnych z fundamentami potężnej bramy.
Budynek przy wieży mieści punkt informacyjny, można tu kupić bilet na wieżę, kartki pocztowe a także kopię denara Królowej Jadwigi odkrytego w trakcie wykopalisk.
Znalazła tu także lokum wystawa która prezentuje wyniki badań archeologicznych zamku w Czchowie, dzieje tej średniowiecznej warowni oraz próby odtworzenia wyglądu królewskiego zamku z czasów największej jego świetności. Plansze ze zdjęciami i rysunkami pokazującymi kolejne etapy odsłaniania murów zamku uzupełnione są ekspozycją kopii wydobytych w trakcie badań archeologicznych zabytków (przedmiotów codziennego użytku, broni, części rzędu końskiego, monet i innych). Całość wzbogacona jest o wykonaną, przez Klaudiusza Stachaczyńskiego i Andrzeja Michtę, rekonstrukcją zamku w skali 1:100.
Zadbano o wygodę zwiedzających, do budynku zamkowego doprowadzona jest woda i kanalizacja z nowoczesnym WC. Marsz na szczyt wieży jest męczący ale widoki na okolicę wynagradzają wysiłek. W najbliższej przyszłości ma powstać platforma widokowa wyniesiona powyżej korony murów zaopatrzona w lornetę.