Barenton (stela)
Tło historyczne
Między 11 kwietnia 1941 a 8 października 1942 r. w oddaleniu 5-6 km od miasteczka Barenton istniał obóz internowania Cyganów. Był przeznaczony dla 40 osób z okręgu Manche, w styczniu 1942 – mieszkało ich 36: 12 mężczyzn, 6 kobiet i 18 dzieci, głównie sprowadzonych tutaj z nieodległego Gavray, gdzie mieszkali i pracowali w wesołym miasteczku. Mieszkali w dwóch murowanych budynkach, należących do kopalni żelaza Barenton. Dziś teren ten jest pustkowiem – tylko las i droga. Nie inaczej było w latach 40. XX w. Żyjący w odosobnieniu Cyganie nie mieli dostępu do wody i elektryczności. Obóz był otoczony kolczastym drutem i strzegło go pięciu żandarmów. Zgodnie z „Instrukcjami utworzenia obozu dla nomadów z okręgu Manche” Oliviera Jouault, powstałymi w roku 1941 – Cyganie mogli dwa razy w tygodniu jeździć do Barenton. Kilkoro dzieci chodziło także do szkoły.
8 października 1942 r. wszyscy mieszkańcy osady Barenton zostali przewiezieni do obozu Montreuil-Bellay (okr. Maine-et-Loire).
Zob. Instrukcja do stworzenia obozu dla nomadów z 4.04.1941: instrukcja-barenton. ŹRÓDŁO DOKUMENTU: http://www.archives-manche.fr/pages/dl?f=customer_32%2Fblog%2Fdidacdoc_12.pdf
Opis upamiętnienia
Na drodze D182, prowadzącej z Barenton do Saint-Clément-Rancoudray i Sourdeval w odległości 5,3 km od Barenton – znajduje się zatoczka/parking. Tuż przy nim – plac, który zrównano wysokością z drogą (reszta terenu jest ok. pół metra wyżej od drogi). Z łąki wydzielono kwadrat, na którym wylano beton i osadzono granitową stelę.
Stela ma kształt płyty o wys. ok. 1,20 m, zaokrąglonej u góry. Granit pozostawiono po bokach i z tyłu w stanie surowym, tylko od frontu został zeszlifowany na równą taflę. Litery w wymyślnej czcionce odręcznego pisma zostały wypiaskowane i pokryte pozłotką. Niestety w jasnym, mocno kropkowanym na czarno granicie są niezbyt czytelne.
Napisy
Jęz. fr.
11 avril 1941 – 8 octobre 1942 / Ici, l’occupant nazi, / avec la complicité / des autorités de Vichy / a fait interner des Tsiganes. // Des enfants, des vieillards, / des femmes et des hommes / ont souffert. // Souvenons-nous, / pour que rien de semblable / ne survienne demain!
Tłum.
W tym miejscu od 11 kwietnia 1941 do 8 października 1942 r. nazistowski okupant przy współudziale władz Vichy internował Cyganów. Ucierpiały dzieci, starcy, kobiety i mężczyźni. Pamiętajmy, aby nic takiego nie stało się w przyszłości!
Data odsłonięcia
11.10.2008
Adres
Droga D182 z Barenton do Saint-Clément-Rancoudray i Sourdeval, 5,3 km od Barenton, niedaleko za końcem lasu.
Lokalizacja
48°38’18.7″N 0°50’52.0″W
Materiały
Wszystkie nazwiska internowanych francuskich Cyganów: http://memorialdesnomadesdefrance.fr/