Flossenbürg (obóz)
Zob. też Flossenbürg (wystawa)
Zob. też Flossenbürg (pomnik)
Tło historyczne
KL Flossenbürg został zbudowany w maju 1938 r. na miejscu występowania skał granitowych. Do 1942 r. więźniowie pracowali głównie na rzecz fabryki DESt (Niemieckie Prace Ziemne i Kamieniarskie). Po 1942 r. SS utworzyło ponad sto podobozów podległych organizacyjnie pod KL Flossenbürg na terenie Bawarii Północnej, Saksonii oraz Bohemii (Czech – miasteczko Flossenbürg jest oddalone od granicy czeskiej o ok. 5 km w linii prostej) a większość osadzonych pracowała wówczas w ramach zakładów lotniczych Messerschmitta.
Obóz został zbudowany dla ok. 400 więźniów, rok później znalazło się w nim miejsce już dla 2 500 więźniów. Końcem wojny więziono w nim 15 000 „kryminalistów”, „element asocjalny” (m.in. Romów i Sinti), „politycznych”, homoseksualistów, świadków Jehowy jak również Żydów. Największe grupy pochodziły z Polski, Związku Radzieckiego, Węgier, Czech. W obozach satelickich więziono także kobiety. Na 100 000 więźniów obozu głównego wraz z podobozami, pochodzących z 30 krajów, w latach 1938-1945 co najmniej 30 000 nie przeżyło.
W kwietniu 1945 niemal wszyscy więźniowie zostali wyprowadzeni z obozu w ramach tw. marszów śmierci. Podczas wyzwolenia, 23 kwietnia 1945 armia amerykańska znalazła w obozie ok. 1 500 na wpół żywych więźniów.
W obozie przetrzymywano ok. 1000 Romów i Sinti, głównie kobiet, wykorzystywanych do pracy w przemyśle zbrojeniowym na terenie obozów podległych, zwłaszcza w Wolkenburg i Zwodau. Dokładna liczba Cyganów zamordowanych w sieci obozów Flossenbürg jest nieznana.
Zob. też Mapa obozów satelickich
Opis upamiętnienia
W maju 1945 r. władze Flossenbürga przygotowały ceremonie pogrzebowe dla 18 ofiar obozu. W pogrzebie uczestniczyli wszyscy mieszkańcy miasteczka. Rok później, w czerwcu 1946 r. Polacy ocaleni i mieszkający we Flossenbürgu – zbudowali pierwszy pomnik, upamiętniający rodaków. W pobliżu krematorium i rampy, zbudowanej na zboczu pomiędzy kompleksem baraków śmierci i krematorium dla ułatwienia transportu niezliczonych ciał – stworzono miejsce pamięci zwane „Doliną Śmierci”. Po jednej stronie dolina zamknięta jest zrekonstruowaną wieżą obserwacyjną (obok znajduje się wlot rampy na ciała, które trafiały do poniższego krematorium), po drugiej – kaplica Jezusa Uwięzionego (dokładnie „Jezus w lochu”, tj. w ciemnicy) – po drugiej. W Dolinie znajdują się ponadto Piramida Prochów oraz tzw. Plac Narodów z pomnikami i tablicami upamiętniającymi m.in. Polaków, Litwinów i Romów.
Zob. też TESTAMENT po polsku
Adres
Gedächtnisallee 5, 92696 Flossenbürg, Niemcy
gedenkstaette-flossenbuerg.de
+49 9603 903900
Lokalizacja
49°44’01.5″N 12°21’30.8″E
49.733755, 12.358562
Materiały
Jęz. Polski: http://www.gedenkstaette-flossenbuerg.de/pl/strona-glowna/
Jęz. angielski: http://www.gedenkstaette-flossenbuerg.de/en/home/
Ciekawostki
Warto wiedzieć, że w kawiarni muzealnej pracują osoby niepełnosprawne, dla których miejsca pracy stworzono w ramach projektu „fordern und fördern” (‘rzuć wyzwanie i promuj’). Zob. http://museumscafe-flossenbuerg.de/
Galeria
