Grossbach (pomnik)
Tło historyczne
Spośród 223 zarejestrowanych w Grossbach przed wojną Romów ok. 150 deportowano do Auschwitz. Spośród nich 106 dzieci miało mniej niż 15 lat. Tylko 15 Romów przetrwało prześladowania.
Inicjator, Emmerich Gärtner-Horvath, wybrał cmentarz jako miejsce pamięci, gdyż wielu Romów którzy zginęli podczas II wojny światowej nie miało osobistego miejsca pochówku; miejsca, gdzie krewni mogliby odwiedzać ich groby i wspominać. Według inicjatora ten pomnik na cmentarzu w Grossbach miał symbolizować wszystkie te cygańskie groby, których nie ma.
Opis upamiętnienia
Pomnik znaduje się w miejscu wyciętym we wzgórzu i otoczonym z trzech stron murem. W środku znajduje się rzeźba, tors z anielskimi skrzydłami. Na stalowych prętach w kształcie bramy, w której stoi postać aniosła, po lewej stronie umocowane są dwie tablice, jedna z cytatem z Emmericha Gärtnera-Horvatha, a poniżej niej druga z informacją po niemiecku i romsku komu poświęcony jest pomnik. Jest to mało znane poza Austrią miejsce pamięci, bardzo ciekawe ze względu na estetyczną stronę pomnika.
Napisy
niemiecki, romski
Ich wurde als Mensch geboren / und halte so viele Träume. / Wegen meiner Abstammung / wurde ich verfolgt und enmorted. // E. Gärtner-Horvath
(Urodziłem się człowiekiem / i miałem wiele marzeń. / Z powodu mojego pochodzenia / byłem prześladowany i zamordowany. // E. Gärtner-Horvath)
Zum gedenken an die / angehörigen der volks-/gruppe der Roma aus / Rohrbach a.d. Teich u. Bach-/selten die Opfer des national-/sozializmus geworden sind.” // „Uso gondolipe le niposke / l Flogoskera Grupnake le Romendar / andar orbicatar taj poslinatar, / save opfertscha le / Nacijonalsocijalismusistar ule.
(Dla upamiętnienia / żołnierzy z grupy etnicznej Romów / z Rohrbach oraz Kleinbachselten, / ofiar narodowego socjalizmu.)
Data odsłonięcia
10.04.2008
Artysta
Karl Horvath, kowal z Mattersburga
Inicjator
Emmerich Gärtner-Horvath
Adres
cmentarz, okolica ulic Fanasweg i Höhenstraße, Grossbach
7511 Kleinbachselten, Austria
Lokalizacja
47°12’14.9″N 16°18’26.4″E
Galeria
