Mainz (pomnik)
Tło historyczne
16.05.1940 roku 107 Sintów z Moguncji zostało deportowanych do obozów pracy na terenie okupowanej Polski. Część z nich ostatecznie trafiła do Zigeunerlager na terenie podobozu KL Birkenau. Większość społeczności zmarła lub została zamordowana.
W Moguncji działają osoby, zaangażowane w upamiętnianie ofiar zagłady podczas II wojny światowej (Żydów, Romów i Sinti, i innych). Są znane listy nazwisk deportowanych i zamordowanych (np. Sintów). Dlatego też końcem 2016 roku ostatecznie zdecydowano o budowie nowego pomnika ku ich czci. W marcu 2017 w miejskim ratuszu zostały wyeksponowane wszystkie nadesłane na konkurs projekty graficzne pomnika. Z 17 ofert komisja wybrała projekt drezneński, tj. Atelier Schmelzer Weber oraz SW Architekten oraz prof. Andreas Theurer (zob. też https://www.swr.de/swraktuell/rp/mainz/neuer-gedenkort-in-mainz-geplant-keiner-kehrte-zurueck/-/id=1662/did=19182288/nid=1662/64h9sh/index.html ): długi mur z nazwiskami deportowanych osób, zakończony przejściem/bramą/ościeżnicą, zaślepioną lustrem, w którym widz zobaczy samego siebie… W pomnik wkomponowane zostaną także historyczne szyny oraz kamienie z rampy dworca towarowego, skąd deportowano ofiary.
Opis upamiętnienia
Pomnik w kształcie wysokiej tablicy/steli, wykonany z trzech czarnych paneli. Górny podaje nazwę i lokalizację miejsca pamięci: ‘Historyczna część Moguncji // Pomnik wykonany ku pamięci’. Panel środkowy na wysokości wzroku podaje długi opis wydarzenia oraz fundatorów.
Pomnik znajduje się przy zakręcie Altenauergasse, przy ścianie Domu Starców. Inicjatorką upamiętnienia jest jedna z jego pensjonariuszek, Hildegard Coester.
Napisy
Niem.
Der Rassenwahn der Nationalsozialisten machte auch vor den in Mainz lebenden Sinti nicht halt. In der Nacht zum 16. Mai 1940 wurden 107 von ihnen deportiert, darunter 61 Säuglinge, Kinder und Jugendliche sowie 46 Frauen und Männer. Die meisten verschleppte man zusammen mit Sinti aus dem übrigen Rheinhessen und aus der Pfalz in das damals von deutschen Truppen besetzte Polen. Dort mussten die als 'rassisch minderwertig’ diffamierten Sinti unmenschliche Zwangsarbeit leisten. Viele der Deportierten starben vor Erschöpfung und Hunger, sie wurden erschossen oder in den Gaskammern des sogenannten Zigeunerlagers Auschwitz-Birkenau ermordet. An den Kindern und Jugendlichen führte man grausame und menschenverachtende medizinische Versuche durch. Nur wenige der Mainzer Sinti überlebten den Terror der NS-Diktatur.
Tłum.
Szaleństwo rasowe narodowego socjalizmu nie ominęło także Sintów, żyjących w Moguncji. W nocy 16/17 maja 1940 roku 107 osób, w tym 61 niemowląt, dzieci i młodzieży oraz 46 dorosłych, kobiet i mężczyzn, zostało dołączonych do innych Sintów z terenu Hesji i Nadrenii-Palatynatu, i wspólnie deportowanych, głównie do obozów koncentracyjnych na terenie okupowanej Polski.
Tam Sinti, którzy byli uważani za „gorszych rasowo” musieli wykonywać nieludzką pracę przymusową. Wielu z deportowanych zmarło z wyczerpania i głodu, zastrzeleni lub zabici w komorach gazowych w tzw. Zigeunerlager (‘Cygańskim obozie’) w KL Auschwitz-Birkenau.
Na dzieciach i młodzieży przeprowadzano okrutne i nieludzkie eksperymenty medyczne.
Tylko nieliczni ze społeczności mogunckich Sinti przeżyli.
Data odsłonięcia
16.05.2013
Inicjator
Hildegard Coester i Urzędnicy Starówki Miasta Moguncja
Adres
Altenauergasse 7-9, 55116 Mainz, Niemcy
Blisko przejścia Hintere Christofsgasse
Lokalizacja
50°00’06.3″N 8°16’23.3″E
50.001750, 8.273139
Materiały
http://gedenkorte.sintiundroma.de/index.php?ortID=166
Galeria
