Oldenburg (pomnik)
Zob. też Oldenburg (ulica)
Tło historyczne
Pomnik upamiętnia 74 Cyganów z Oldenburga, którzy zostali deportowani do obozu śmierci (Auschwitz-Birkenau). Wśród nich znalazło się 22 członków rodziny Mechau, 19 z rodziny Schwarz oraz inni.
Opis upamiętnienia
Pomnik tworzy kamienny prostopadłościan-słup o wysokości ok. 1,40 m. Szary piaskowiec jest w pęknięty wzdłuż całej wysokości słupa. Pęknięcie ma symbolizować próbę zniszczenia całego narodu cygańskiego. Pęknięcie przebiega wzdłuż boków, na których widoczny jest relief przedstawiający drzewo – szczelina jest więc pęknięciem w samym drzewie. Drzewo to traci liście. Siedemdziesiąt cztery opadające liście symbolizuje 74 ofiary zbrodni na Sintach z Oldenburga, ale fakt, że drzewo poza opadłymi posiada także liście zdrowe – ma świadczyć o tym, że lud-naród przetrwał nawet Samudaripen.
Napis w jęz. niemieckim, cytowany poniżej, podzielony jest na dwie części i wyryty w kamieniu po stronach przeciwległych, a więc na tych ścianach słupa, które nie zostały rozdzielone szczeliną (w tekście niemieckim zaznaczone znakiem „///”).
Także szczyt steli, nieidealnie zeszlifowany, jest zaznaczony reliefem gałęzi drzewa – łączących oba boczne reliefy w jedną całość.
Pomnik osadzony jest w kamiennej podstawie, z trzech stron otoczony betonowymi płytami chodnikowymi oraz zielenią – znajduje się na niewielkim skwerku przy połączeniu dwóch ulic.
Napisy
Niem.
Die Bürgerinnen und Bürger der Stadt Oldenburg gedenken der 74 Sinti-Opfer aus der Stadt Oldenburg und Umgebung, die zum größten Teil auf dem Gelände des Ziegelhofes /// am Friedhofsweg wohnten und zwischen 1938 und 1945 von dort deportiert und im nationalsozialistischen Holocaust in Auschwitz, Birkenau und anderswo ermordet wurden.
Tłum.
Mieszkanki i mieszkańcy miasta Oldenburg upamiętniają 74 ofiary – Sintów z Oldenburga i okolicy, których większość zamieszkiwała Ziegelhofes przy ulicy Friedhofsweg. Stąd zostali oni deportowani w latach 1938-45, w czasie Holokaustu narodowosocjalistycznego, do Auschwitz, Birkenau i do innych miejsc, gdzie zostali zamordowani.
Data odsłonięcia
24.11.1989
Artysta
Eckart Grenzer
Inicjator
Inicjatywa obywatelska Sintów z Oldenburga
Adres
Róg Friedhofsweg (am Ziegelhof) i Jägerstraße, 26121 Oldenburg, Niemcy
Lokalizacja
53°09’06.4″N 8°11’59.1″E
53.151778, 8.199750
Materiały
Puvogel, Ulrike/Stankowski, Martin: Gedenkstätten für die Opfer des Nationalsozialismus. Eine Dokumentation, 2., überarb. und erw. Auflg., Band I, Bonn 1995, S. 443.
Galeria
