Sanok (mauzoleum)
Zob. Zagórz
Opis upamiętnienia
Przed zbiorową mogiłą znajduje się tablica informacyjna, przybliżająca charakter tego miejsca pamięci, nazywanego Monumentalnym Grobowcem – Mauzoleum.
U szczytu grobu, na kuli ziemskiej umieszczony jest imponujący orzeł z rozłożonymi skrzydłami. Orzeł i jego siedzisko-kula spoczywają na „kopcu” z kamieni. Mogiła jest wąska i długa, budząca skojarzenie z długim dołem, rowem, w których Niemcy, nieraz rękami Polaków, chowali ofiary egzekucji. W mogile pochowane są ekshumowane z różnych części regionu ofiary, m.in. Cyganie z Wielopola (dziś dzielnica Zagórza). Na mogile rośnie niski żywopłot z bukszpanu. Kształt uformowany jest przez betonowe obrzeże z wmurowanymi słupkami i łańcuchami. Przed mogiłą znajduje się grobowiec-mauzoleum, którego forma nawiązuje do budowli krematorium w Auschwitz (komin). W mauzoleum znajdują się prochy i ziemia z miejsc martyrologii (masowych straceń, obozów pracy, jenieckich i in.) – zarówno pobliskich, jak Góra Gruszka koło Leska, Hanusiska, Dolina (Zahutyń) i Zasław koło Zagórza, Falejówka, Olchowce, Królik Polski (Wołoski) koło Rymanowa i in. Na głównej części mauzoleum, po bokach grobowca spisane są nazwiska zidentyfikowanych ofiar. Wśród nich nie ma nazwisk Cyganów. Nie ma także informacji o tym, by w mauzoleum w ogóle znajdowały się szczątki Cyganów.
Adres
Cmentarz Centralny, Ul. Rymanowska, Sanok
Lokalizacja
49°33’45.5″N 22°11’24.8″E
Galeria
