Frankfurt am Main (tablica, Braubachstrasse)
Zob. też Frankfurt am Main (tablica, Hauptfriedhof)
Zob. Też Frankfurt am Main (tablica, Dieselstrasse)
Zob. Też Frankfurt am Main (tablica, Kruppstrasse)
Tło historyczne
Kontrowersje wokół tablicy dotyczyły tego, czy należy na niej podawać nazwiska dwóch osób, które zapisały się w historii Romów i Sinti krwawymi literami: Roberta Rittera (psychiatry) i Evy Justin (pielęgniarki, później także – psycholog). Ich nazwiska i badania są znane, jednak tak oficjalne zapisanie nazwisk na tablicy pamiątkowej uznane zostało w niektórych środowiskach za nadużycie. Ostatecznie zdecydowano jednak, że oznaczenie ich z imienia i nazwiska będzie ciągłym demaskowaniem zła i przypomnieniem dla tych, którzy to przeczytają. Tej opinii byli m.in. przedstawiciele Departamentu Zdrowia, który mieścił się wówczas – i nadal mieści w tym budynku.
W budynku znajdowało się w czasie wojny Centrum Badań nad Higieną Rasową – Wydziału Zdrowia, które było odpowiedzialne m.in. za masowe sterylizacje i eutanazje. Dalsze interpretacje prawne ustaw norymberskich z 1935 r. definiowały, że o ile o „żydostwie” świadczy religia dziadków, o tyle w przypadku Romów i Sinti – mają znaczenie cechy antropologiczne. W ramach swoich badań zatem Ritter i Justin dokonywali pomimarów czaszki, sczytywali wedug skali kolor oczu i karnację i in. Obok danych biometrycznych rejestrowano także cechy socjokulturowe, takie jak sytuacja mieszkaniowa, frekwencja w szkole, znajomość języka lub muzykalność.
Badaniami objęli najpierw Cyganów, mieszkających w przyczepach przy Dieselstraße (od 1937 r.), gdzie zorganizowano dla nich obóz zamknięty; a następnie w nowym obozie na Kruppstraße (od 1942 r.). Współpracowały z nimi również grupy, działające poza Frankfurtem.
Wyniki prac ośrodka badawczego Rittera i Justin nad „biologią rasową” były podstawą do przyjęcia przez Heinricha Himmlera, będącego Reichsführerem SS i szefem niemieckiej policji, do wydania 14.12.1938 r. dekretu, zgodnie z którym należało „uregulować kwestię cygańską” poprzez pozbycie się ich jako elementu niechcianego w państwie. Wyniki prac Rittera i Justin były podstawą do tworzenia list deportacyjnych a tzw. przypadki graniczne, budzące wątpliwości, były pojedynczo konsultowane z doktorem Robertem Ritterem.
Opis upamiętnienia
Na murze odremontowanej kamienicy Wydziału Zdrowia Miasta Frankfurt nad Menem znajduje się duża tablica, wykonana ze stali kortenowskiej z napisem w jęz. niemieckim. Poniżej kod QR kieruje do strony: http://www.gedenkorte-frankfurt-main.de/gom_orts_liste.php?PHPSESSID=4h08185rqp8mt3cqe6kpgaj304&dateiname=t_gom_gedenktafel_braubachstr , na której znajduje się opis miejsca, historia prześladowania Romów i Sinti, jak również informacje o dwójce „naukowców” wraz z ich dziejami powojennymi.
Napisy
Niem.
Mehrere Hunderttausend europäische Roma und Sinti wurden unter / nationalsozialistischer Herrschaft ermordet. An über 20.000 / Deutschen Sinti und Roma wurden 'Rassenbiologische’ Untersuchungen / durchgeführt. Zwangssterilisation, Inhaftierung und Folter waren / die Vorstufe des massenhaften Todes in den Konzentrations- und / Vernichtungslagern der Nazis. // Von in Frankfurt am Main lebenden Roma und Sinti wurden / 172 Personen in 'Zigeunerlagern’ in der Diesel- und Kruppstraße / interniert. / 8 Personen zwangssterilisiert, / 174 Personen nach Auschwitz deportiert und / mindestens 89 Roma und Sinti dort ermordet. // Ab 1947 waren zwei maßgeblich an 'Rassenbiologischen / Untersuchungen’ beteiligte Personen, Robert Ritter und Eva Justin, / im Stadtgesundheitsamt Frankfurt am Main in leitender Funktion / beschäftigt. Sie wurden für ihre Verbrechen nicht zur Rechenschaft / gezogen. Die beiden Namen stehen stellvertretend für diejenigen, / die unter dem Deckmantel von Wissenschaft und Forschung oder durch / Wegsehen und Schweigen den Völkermord an Roma und Sinti / ermöglichten. // In Achtung vor den Opfern, als Erinnerung, Mahnung / und Verpflichtung.
Data odsłonięcia
27.01.2000
Artysta
Uwe Risch
Inicjator
Stowarzyszenie Niemieckich Sinti i Roma Landesverband Hessen e.V.
Adres
Wydział Zdrowia (Stadtgesundheitsamt), Braubachstraße 18-22, 60311 Frankfurt am Main, Niemcy
Lokalizacja
50°06’41.0″N 8°41’00.2″E
50.111389, 8.683389
Materiały
http://www.ffmhist.de/ffm33-45/portal01/portal01.php?ziel=t_ak_rassenbiologie_sinti_roma
http://gedenkorte.sintiundroma.de/index.php?ortID=20