Leipzig (pomnik)
Opis upamiętnienia
Na terenie plant biegnących wzdłuż ulicy Goethego w Lipsku postawiono bardzo szczególny pomnik, upamiętniający Cyganów, prześladowanych i zamordowanych w czasie reżimu hitlerowskiego. Jest to miejsce pamięci o co najmniej 280 Cyganach deportowanych z Lipska, z których przeżyło nie więcej niż 5 osób. Pomnik upamiętnia jednak nie tylko zamordowanych w KL Auschwitz, ale również ponad 1 000 przymusowych robotników w zakładach zbrojeniowych w Lipsku, którzy zostali skazani na „wyniszczenie przez pracę”.
Pomnik osadzony jest na betonowym postumencie, który z kolei umieszczono na miejscu, wydzielonym z trawnika poprzez ułożenie granitowego, żółtego bruku, ograniczonego betonowymi krawężnikami. Na postumencie stoi rzeźba „Pobity”. Jest to odlew z brązu wykonany przez Wielanda Förstera. Przedstawia postać męską, nagą, przykucniętą i skuloną. Twarz ma opartą na prawym udzie, między bezwłosą głową a nogami, pod szyję wciska prawą dłoń. Jego lewe kolano znajduje się wysoko, wyżej głowy, prawe znacznie niżej, a plecy są zaokrąglone. Postać ma umięśnione ramiona i uda, nie wygląda na człowieka wyniszczonego, ale na zmuszonego do uległości, załamanego siłacza.
Z tyłu, u dołu betonowego postumentu wyryto nazwisko autora rzeźby. Z przodu, bezpośrednio na postumencie znalazła się inskrypcja w języku niemieckim i romskim (Sinti) oraz data fundacji pomnika. Przed pomnikiem, pomiędzy kostkami bruku umieszczono tablicę z brązu, z informacją w języku niemieckim.
Napisy
- Postument :
Niem./Rom.
Den Sinti und Roma, die Opfer / des nationalistischen / Völkermordes wurden. [niem. – przyp. NG] // I rikerpaske ap i Sinti de Roma, / kei weian maredes an o / manuschengromarepen. [rom. – przyp. NG] // Stadt Leipzig 2003
Tłum.
Sinti i Romom, którzy padli ofiarą ludobójstwa narodowego socjalizmu. Miasto Lipsk 2003.
- Bruk – przed pomnikiem
Niem.
Zwischen 1933 und 1944 wurden zahlreiche / Leipziger Sinti und Roma nach Auschwitz und in / andere Vernichtungslager deportiert und ermordet. / Außerdem wurden Sinti und Roma aus Deutschland / und dem besetzten Europa als Zwangsarbeiter / in Leipziger Rüstungsbetriebe verschleppt, / viele kamen dort um.
Tłum.
W latach 1933 do 1944 wielu lipskich Cyganów zostało wywiezionych do KL Auschwitz i innych obozów śmierci i zgładzonych. Ponadto wielu Cyganów z Niemiec i okupowanej Europy przywieziono do Lipska na roboty przymusowe w fabrykach zbrojeniowych. Duża część z nich zginęła.
Data odsłonięcia
25.03.2003
Artysta
Wieland Förster
Adres
Park, prawie naprzeciwko skrzyżowania Goethestraße i Ritterstraße
Goethestraße, 04109 Leipzig, Niemcy
Lokalizacja
51°20’28.8″N 12°22’51.8″E
51.341329, 12.381043
Materiały
http://gedenkorte.sintiundroma.de/index.php?ortID=54