Salzburg (pomnik)

Tło historyczne

Ponad 300 Romów, pochodzących z Salzburga, Tyrolu, Górnej Austrii i Karyntii (Austria południowa) było więzionych w obozie Maxglan w Salzburgu w latach 1940-43. Jego część stanowił Trabrennplatz, okolica dzisiejszej ulicy Ignaz Rieder Kai, gdzie mieścił się przejściowy obóz pracy dla Romów i Sinti, a wcześniej – miejski tor wyścigowy. Pracowali w Glan-Regulierung przy budowie autostrad oraz koszar Glasenbach. Wykorzystywano ich także jako statystów przy realizacji filmów niemieckiej reżyserki, propagandzistki, Leni Riefenstahl. Spośród 51 mężczyzn-statystów, zaangażowanych do filmu „Tiefland”, realizowanego w Krünn w Mittenwald, 25 trafiło do Auschwitz, 3 do Ravensbrück, 14 do Lackenbach, 2 zmarło w obozie Maxglan, a los pozostałych 7 pozostaje nieznany.

Z tego miejsca zostali oni ostatecznie deportowani do Auschwitz-Birkenau wiosną 1943 r.

Obóz Maxglan został całkowicie zniszczony w 1945 r. a teren zagospodarowany. To też zadecydowało o późniejszym wyborze lokalizacji pomnika. Lokalizacja na terenie dawnego obozu przejściowego budziła jednak kontrowersje mieszkańców, ponieważ mieści się tam plac zabaw dla dzieci z okolicznych bloków. Ostatecznie pomnik stoi na terenie ogrodzonego placu zabaw, z lewej strony, jednak od samego placu zabaw dzieli go pewna przestrzeń.

Opis upamiętnienia

Pomnik składa się z dwóch części. Postument uformowany jest na kształt okrągłego, ceglanego komina krematoryjnego. Powyżej znajduje się konstrukcja pięciu metalowych płyt, wewnątrz których wycięte są otwory w kształcie dłoni – ostatnia płyta posiada maleńki otwór w kształcie dłoni dziecka. Dłoń z jednej strony ma symbolizować znak protestu, z drugiej pokazuje okrutne okaleczenie narodu romskiego.

Dodatkowo wokół dłoni artysta wydzielił sześć tabliczek, na których umieścił napisy.

Napisy

In Salzburg fielen über 300 Zigeuner – Sinti und Roma – der nationalsozialistischen Rassenpolitik zum Opfer. Von 1940 bis 1943 unter unmenschlichen Bedingungen im Zigeunerlager Salzburg eingesperrt, wurden sie im Frühjahr 1943 ins Vernichtungslager Auschwitz deportiert. Zur Erinnerung und Mahnung. Die Stadtgemeinde Salzburg. 1985 – Zoltan Pap

(W Salzburgu poległo ponad 300 Cyganów – Sintów i Romów – ofiar narodowo socjalistycznej polityki rasowej. Od 1940 do 1943 byli przetrzymywani w nieludzkich warunkach w obozie cygańskim w Salzburgu, a wiosną 1943 zostali deportowani do obozu zagłady Auschwitz. Dla pamięci i przestrogi. Społeczność miasta Salzburg. 1985 – Zoltan Pap)

Data odsłonięcia

1985

Artysta

Zoltan Pap

Inicjator

Dr. Erika Thurner

Adres

Ignaz Rieder Kai 21 (szukaj w okolicy numerów 15-19)
5020 Stadt Salzburg
tel. +43 (0)1 3106421
e-mail: office@kv-roma.at, www. ZOB. TUTAJ
Opiekun: Kulturverein Österreichischer Roma

Lokalizacja

47°47’34.0″N 13°03’59.9″E

Materiały

Scena z Sintami w filmie „Tiefland” –> ZOB. TUTAJ

Galeria

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (27) (Copy)

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (28) (Copy)

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (29) (Copy)

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (33) (Copy)

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (34) (Copy)

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (35) (Copy)

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (38) (Copy)

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (41) (Copy)

IS_2016-08-13-1-Salzburg-fotNGancarz (42) (Copy)