Tisovec (okr. Rimavská Sobota)
Tło historyczne
20.11.1944 Cyganie uwierzyli prowokatorom podającym się za partyzantów; ci zabrali z osady 78 osób oskarżonych o współpracę z partyzantami. Mężczyzn (14) zastrzelono pod górą Hradovou, 64 kobiet i dzieci zabito w Kremniczce. Na miejscu śmierci mężczyzn stoi pomnik.
Opis upamiętnienia
Pomnik składa się z bloków kamiennych, które tworzą postument oraz fragment muru, kojarzący się ze ścianą i stojącym w kącie kominem. Widać, że pomnik był poprawiany, na dolnej części dwustopniowego kamiennego postumentu wylany jest beton (prawdopodobnie łączący popękane spoiwo między kamieniami i wyrównujący poziom), mniej więcej po środku betonowe dwa schodki.
W centralnej części znajduje się mosiężna tablica z napisem upamiętniającym i nazwiskami ofiar. Nie ma informacji, że wśród zamordowanych byli Cyganie, na co wskazują nazwiska, umieszczone na tablicy.
Napisy
Na tomto mieste padli dňa 21. novembra 1944 v obeť / hromadnej vražde nemeckých fašistov po potlačeni / Slovenského narod. povstania títo občania Tisovca: // [nazwiska] // »Česť ich pamiatke!«
(W tym miejscu dnia 21. Listopada 1944 r., po stłumieniu Słowackiego Powstania Narodowego oddali ofiarę w zbiorowej kaźni dokonanej prze niemieckich faszystów ci mieszkańcy Tisowca: [nazwiska] (…). »Cześć ich pamięci!«)
Nazwiska ofiar (tylko cygańskie)
Ondrej Dono ur. 20.07.1910
Ľud. Horváth ur. 21.11.1904
Alad. Mušuka ur. 11.03.1914
Dezid. Mušuka ur. 6.12.1929
Lad. Mušuka ur. 6.08.1894
Bartol. Oláh ur. 22.05.1906
Frant. Oláh ur. 11.07.1927
Ludovit Oláh ur. 4.06.1907
Gejza Oláh ur. 15.01.1913
Ján Oláh ur. 1.10.1886
Ján Oláh ur. 26.12.1901
Ján Oláh ur. 12.09.1909
Ján Oláh ur. 9.04.1929
Matej Oláh ur. 9.05.1912
Adres
Malinovského, Tisovec, SK
Lokalizacja
48°40’47.4″N 19°56’20.7″E
Materiały
Zuza Kumanová, Arne B. Mann, Ma bisteren, Nové poznatky o holocauste Rómov na Slovensku, Bratislava 2015, s. 25.
Galeria
