Muzeum Ratusz - Galeria Sztuki Dawnej

Charakterystyka ogólna

Ratusz od początku swego istnienia aż do 1931 roku, kiedy został przekazany na cele muzealne, był budowlą, w której urzędowały władze miasta. Murowany budynek wybudowano na przełomie XV/XVI w. w stylu gotyckim. Pierwsza przebudowa ratusza miała miejsce w latach 70. XVI wieku. Budynek zyskał wówczas renesansowy wygląd. Prosta, kubiczna bryła została zwieńczona wysoką, ceglaną ścianą attyki, za którą kryje się tzw. dach pogrążony. Attykę została ozdobiona 28 blendami, w których były umieszczone portrety właścicieli miasta z rodu Tarnowskich. Najbardziej dekoracyjny element attyki - grzebień - ozdobiono sterczynami i maszkaronami, połączonymi podwójnymi esownicami. Od strony południowej dodano wówczas ryzalit, z reprezentacyjnym, zewnętrznym portalem, w którym umieszczono herb Leliwa. Na tarczy herbowej umieszczono litery T C V C – TARNOVIAE CIVITATIS VERA CLENODIUM – TARNOWSKIEGO MIASTA WIERNY KLEJNOT. Belkowanie portalu zdobi sentencja DOMINUS CUSTODIAT INTROITUM EX EXITUM TUUM” – NIECH PAN STRZEŻE WEJŚCIA I WYJŚCIA TWEGO. Podczas remontu prowadzonego w latach 1889-1892 przez architekta Szczęsnego Zarembę daleko idącym zmianom uległy wnętrza, w których wyburzono zniszczone sklepienia. Na piętrze poszerzono i ozdobiono neorenesansowymi stiukami Salę Rady, nadając jej reprezentacyjny charakter. Wejście do Sali zdobi renesansowy portal, którego nadproże opatrzone jest inskrypcją JUSTITIAE FUNDAMENTUM FIDES – WIARA PODSTAWĄ SPRAWIEDLIWOŚCI. Podczas rewaloryzacji budynku w latach 1962-1968 prowadzonej przez J.E. Dutkiewicza na ścianach Sali Pospólstwa odkryto fragmenty polichromii z XVIII w. wzorowanych na grafikach umieszczonych w dziele F. Pony „Kształty serca albo z serca wybrane święte” z 1645 roku. Włoski pierwowzór został tu wykorzystany do prezentacji cnót obywatelskich zgromadzenia miejskiego.

Wieża gotycko-renesansowa

Ma wysokość 28 metrów. Na jej szczycie umieszczony jest ganek gdzie mieściło się stanowisko straży ogniowej, która miała ostrzegać przed pożarem. Pierwotnie hełm wieży wieńczył herb miasta Leliwa. W XVIII wieku został on zastąpiony widoczną do dziś Pogonią, herbem książąt Sanguszków, dziedziców Tarnowa. W południe, z wieży rozlega się „Hejnał tarnowski” skomponowany przez Stanisława Rzepeckiego w 1972 roku. Niewątpliwą atrakcją turystyczną jest możliwość wejścia na wieżę i podziwiania panoramy Tarnowa.

Zegar

Najstarsza wzmianka o istnieniu zegara wieżowego pochodzi z początku XVI wieku, uległ on zniszczeniu podczas pożaru w 1663 roku. Pozostałością po nim są dzwony zegarowe obecnie eksponowane w Sali Pospólstwa. Zniszczony zegar zastąpiono nowym, czynnym do dziś, który jest najstarszym chodzącym zegarem wieżowym w Małopolsce.  

Z dniem 25.07.2024 r. Dyrektor Muzeum Ziemi Tarnowskiej ustala dzień bezpłatnego zwiedzania wystaw stałych we wszystkich oddziałach Muzeum na czwartek. Ostatnie wejście na ekspozycję możliwe jest na godzinę przed zamknięciem.

1. za osoby niepełnoletnie odpowiedzialność ponoszą rodzice i opiekunowie;

2. w udostępnianiu zwiedzającym ekspozycji pierwszeństwo mają osoby dokonujące rezerwacji telefonicznej bądź dokonanej drogą mailową, potwierdzonej mailowo przez pracowników Muzeum (tel. 14 6390865 wew. 100, mail: ratusz@muzeum.tarnow.pl) 

   ---

Zwiedzanie poza godzinami otwarcia ekspozycji wymaga każdorazowej zgody Dyrektora Muzeum.

Regulamin zwiedzania" 

Bilet karnet – promocyjny bilet uprawniający do zwiedzania następujących obiektów Muzeum w Tarnowie:

• Siedziba Muzeum Ziemi Tarnowskiej przy Rynku 3,
• Ratusz – Galeria Sztuki Dawnej,
• Muzeum Historii Tarnowa i Regionu,
• Muzeum Etnograficzne,
• Galeria „Panorama”
• Regionalne Centrum Edukacji o Pamięci.

Jest ważny przez 30 dni od daty zakupu i uprawnia do jednokrotnego wstępu do każdego z wymienionych muzeów.  

Zwiedzanie z przewodnikiem