Plakaty niepodlegościowe – najstarsze plakaty w kolekcji muzealnej

Prezentujemy dwa plakaty z 1920 roku, należące do jednych z najstarszych w kolekcji plakatów muzealnych.

1. Kamil Mackiewicz (1886 – 1931), rysownik, ilustrator książek dla dorosłych i dzieci, karykaturzysta. Zajmował się m.in. karykaturami portretowymi, rysunkami politycznymi i obyczajowymi. Wykonywał rysunki dla czasopism: „Szczutek” (seria rysunkowa „Ogniem i mieczem, czyli przygody szalonego Grzesia”), „Mucha”, „Kocynder” i innych.
Plakat o wymiarach 70 x 50 cm., pt: „Twierdzą nam będzie każdy próg” Kamil Mickiewicz wykonał w 1920 roku. Dziś ten plakat należy do bardzo rzadkich, swą treścią nawiązuje do wojny polsko – bolszewickiej.

2. Władysław Główczewski (1843 – 1905), litograf i wydawca, zajmował się głównie grafiką użytkową. W 1894 roku przeniósł swój zakład do specjalnie wybudowanej oficyny przy ul. Chmielnej w Warszawie (wcześniej był właścicielem zakładu, przy ul. Freta, następnie przy ul. Królewskiej w pałacu Łubieńskich w Warszawie). Jego specjalizacją była chromolitografia, w zakładzie wykonywano przede wszystkim tablice ilustracyjne do wydawnictw naukowych, przyrodniczych i medycznych, a ponadto dyplomy i okładki. W roku 1914, syn Władysława, Kazimierz (1892 – 1929), po ukończeniu studiów i odbyciu praktyki we Francji, objął zakład po ojcu i zaczął w nim odbijać również plakaty artystyczne.
Litografia barwna z zakładu W. Główczewskiego z 1920 roku, pt. „Wróg u granic ojczyzny! Wstępujcie do armji ochotniczej!”. Wymiary: 71 x 99 cm.

Ogromne znaczenie podczas wojny polsko – bolszewickiej miała działalność propagandowa. Najważniejszą rolę odegrała tu prasa codzienna, gdzie zamieszczano głównie wezwania, apele władz cywilnych, organizacji wojskowych, duchowieństwa, oraz osób cywilnych. Oprócz tego ważną rolę odegrały również plakaty, ulotki i broszury agitacyjne, które miały mobilizować społeczeństwo do ofiarności na rzecz Ojczyzny. Plakaty swą treścią nawiązywały do walki z władzą bolszewicką, apelowały o pomoc dla wojska w postaci datków, a także udział w charytatywnych przedsięwzięciach. Rozklejane były na murach, płotach, oknach wystawowych i drzewach. W miastach, ogromne, o kilkumetrowych rozmiarach noszono na specjalnie przygotowanych stelażach, wożono samochodami, lub wozami konnymi. W tym czasie staraniem Referatu Wydawniczego Oddziału II GIAO opublikowano 194 270 plakatów barwnych oraz 90 350 plakatów – odezw

Bożena Szczupak
kustosz Muzeum Okręgowego w Tarnowie

Zamknij

Galeria

Twierdzą nam będzie każdy próg

Wróg u granic ojczyzny! Wstępujcie do armji ochotniczej!