14 marca 2024 r. – 230. rocznica urodzin Józefa Bema

14 marca – obchodzimy 230. rocznicę urodzin Józefa Bema, generała, powstańca listopadowego, feldmarszałka armii węgierskiej w Siedmiogrodzie z 1848 r., przez Turków zwanego Murad Paszą, orędownika sprawy polskiej.

Zachariasz Józef Bem przyszedł na świat w 1794 r. jako syn Andrzeja, adwokata sądu szlacheckiego w Tarnowie. Rodzice zadbali o gruntowną edukację dzieci. Józef ukończył gimnazjum w Krakowie po czym podjął naukę w wojskowej Szkole Artylerii i Inżynierii w Warszawie. Gdy w 1830 r. wybuchło postanie listopadowe, Bem brał udział w walkach jako dowódca artylerii. Po upadku zrywu, na emigrację udawał się w stopniu generała. We Francji próbował formować polski legion, lecz bezskutecznie. Zaangażował się w działalność polityczną i społeczną, m.in. jako współzałożyciel Towarzystwa Historyczno-Literackiego zwanego Polską Biblioteką w Paryżu oraz Towarzystwa Politechnicznego Polskiego w Paryżu. Gdy w 1848 r. wybuchły walki narodowowyzwoleńcze na Węgrzech, ruszył do Siedmiogrodu by tam, jako naczelny dowódca powstańczej armii, walczyć z Austriakami i Rosjanami. Po upadku powstania udał się do Turcji. Tam przyjął islam i otrzymał imię Murad Pasza. Uczynił to, aby móc walczyć w tureckiej armii w spodziewanej wojnie z Rosją. Zmarł w Turcji po ciężkiej chorobie. W 1929 r. sprowadzono jego szczątki do Tarnowa, gdzie odbyło się ich uroczyste złożenie w Mauzoleum w Parku Strzeleckim. Na sarkofagu wyryto imię Bema – bohatera trzech narodów – w trzech językach: polskim, węgierskim i tureckim.