Wystawa “Żywią i Bronią. Polskie sztandary ludowe.” [zdjęcia]

Start: 2021-07-02 19:00:00
Koniec: 2021-08-20 00:00:00
Rynek 3

Prezentowane sztandary ludowe są chlubą i prawdziwą perłą w zbiorach Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach.

Wystawa prezentowana w siedzibie Muzeum Okręgowego w Tarnowie, obejmuje tylko niewielką częścią zbioru znajdująca się w Muzeum W. Witosa.

Poprzez organizację tej wystawy chcieliśmy ukazać cząstkę historii Polski, współtworzoną przez mieszkańców wsi. W żadnym bowiem innym ruchu czy organizacji nie spełniały one tak ważnej roli, jak w organizacjach chłopskich. Z chłopskimi sztandarami związane są losy pojedynczych ludzi, rodzin, miejscowości. Często losy tragiczne.

Fascynująca jest historia sztandaru z woj. lwowskiego pow. Mościska przekazanego przez Józefa Kanaka ze wsi Stojańce. Przechowując go w okresie drugiej wojny światowej ukrytego za obrazem religijnym, narażał się na zapłacenie ceny najwyższej – ceny życia całej swojej rodziny. Po repatriacji osiadł na stałe we Wrocławiu i przez kolejne 30 lat opiekował się sztandarem swojej rodzinnej wsi, po czym  przekazał go do zbiorów muzeum.

Równie istotna co historia jest i symbolika sztandarów. Na wielu znajduje się orzeł biały, symbol uobywatelnienia chłopów, ich odpowiedzialności za losy państwa. Orzeł najczęściej z koroną, którą często po II wojnie światowej usuwała „nadgorliwa” ręka. Akcentowano również wartości religijne. Najczęściej spotykanymi symbolami na sztandarach jest wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej lub miejscowego patrona. Świadczy to o głębokich korzeniach chrześcijańskich wsi polskiej.

Sztandary przekazywano do Muzeum indywidualnie. Rodziny osób, która sztandar przechowywała, były osobami często żyjącymi poza granicami kraju. Sztandary, które znalazły się poza Polską, przechowywano ze szczególną starannością i pietyzmem, były bowiem wielokrotnie świadkami gehenny polskiego wychodztwa lat czterdziestych i wcześniejszych.

Na szczególną uwagę na wystawie zasługuje sztandar – chorągiew księdza Stanisława Stojałowskiego, ten polski duchowny, polityk i wydawca prasowy odegrał niebagatelny wpływ na kształtowanie się galicyjskiego ruchu ludowego w XIX wieku.

Na wystawie prezentowane będą również sztandary pochodzące z Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie.

Zdjęcia z wernisażu wystawy: