Portret Teresy z Czartoryskich Lubomirskiej
Portret Teresy z Czartoryskich Lubomirskiej
W zbiorach tarnowskiego Muzeum, w kolekcji XX. Sanguszków, znajduje się niewielki portret przedstawiający Teresę Czartoryską, córkę stolnika litewskiego Józefa Klemensa z linii koreckiej, późniejszą żonę Henryka Lubomirskiego mecenasa sztuki i kuratora Ossolineum.
Autorką portretu jest jedna z najsłynniejszych malarek francuskich Elizabeth Louise Vig?e-Lebrun (1755-1842), córka i uczennica malarza. Kiedy w 1779 r. namalowała pierwszy portret królowej Marii Antoniny, stała się jej ulubioną malarką, zyskując tym samym niezwykłą popularność w kręgach dworskich i arystokracji europejskiej. W 1783 r. została członkiem Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby. Po wybuchu rewolucji w 1789 r. opuściła Francję rozpoczynając podróż po stolicach Europy. Pozostawiła po sobie kilkaset portretów, w której liczną grupę stanowią wizerunki arystokracji polskiej. Artystka portretowała przede wszystkim kobiety i dzieci, wykazując wysoki poziom techniczny, lekkość i elegancję, łącząc sentymentalną nastrojowość z klasycyzującą formą.
Portret Teresy Czartoryskiej powstał w czasie krótkiego pobytu artystki w Dreźnie w 1801 r., gdzie bywała na salonach matki dziewczynki, Doroty z Jabłonowskich. Składając wizytę księżnej stolikowej pozostawiła jej “kartę wizytową”, jak głosi dedykacja na odwrociu obrazu. Ową kartą jest prezentowany portrecik jej najmłodszej 15-letniej córki. Wykonana jakby pospiesznie przez artystkę, podczas nieobecności jej matki, podobizna małej księżniczki wykazuje nowe cechy w malarstwie artystki. Sposób ujęcia, śmiały rysunek modelki ukazuje jej wdzięk, przy równoczesnym, realistycznym przedstawieniu urody dziewczynki.
Wizerunek młodziutkiej Teresy Czartoryskiej jest jednym z wielu przykładów w twórczości artystki i cennym dziełem w zachowanej ikonografii portretowanej.
Przez wiele lat był ozdobą pałacu XX. Sanguszków w Sławucie, skąd trafił do siedziby Sanguszków w Gumniskach pod Tarnowem.
Kinga Sołtys
Muzeum Okręgowe w Tarnowie
Galeria
Galeria