Popiersie Romana Damiana Sanguszki
Popiersie Romana Damiana Sanguszki
Popiersie Romana Damiana Sanguszki, marmur, Antoni Madeyski, Rzym, lata 1913–1914
Wśród zbiorów Sanguszkowskich znajduje się zespół liczący 120 obiektów (malarstwo, rzeźba, rysunek), tworzących ikonografię książąt Sanguszków.
W kolekcji tej znajduje się rzeźba przedstawiająca w popiersiu wizerunek Romana Damiana Sanguszki (1832 – 1917). Roman Damian był najstarszym synem Władysława i Izabeli z Lubomirskich. Ordynat Zasławski – dziedzic dóbr rodowych na Wołyniu. Zarządzał dobrami sławuckimi i słynną stadniną koni w Chrestówce. Znaczne kwoty przeznaczał na cele charytatywne, wspierał również Bibliotekę Ossolineum, jak i Muzeum Czapskich w Krakowie. Zajmował się uporządkowaniem rodowych zbiorów archiwalnych i bibliotecznych. Poprzez zakupy antykwaryczne stworzył zbiór cennych rycin dawnych szkół europejskich. 1 listopada 1917 roku został zamordowany przez bolszewików. Pałac został doszczętnie ograbiony i spalony.
Popiersie księcia wykonał w białym marmurze sławny rzeźbiarz Antoni Madeyski (1862–1939). Artysta studiował początkowo w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, kontynuował studia w Akademii Wiedeńskiej, a także w Petersburgu. Odnosił sukcesy na wielu wystawach. W 1898 roku przeniósł się na stałe do Rzymu, gdzie z przerwami mieszkał do końca życia. Sławę przysporzyły artyście dwa nagrobki w katedrze wawelskiej, Królowej Jadwigi i Władysława Warneńczyka, co spowodowało liczne zamówienia m.in. dla arystokracji polskiej. Antoniego Madeyskiego łączyła z Sanguszkami przyjaźń, był częstym gościem Pałacu w Gumniskach. Po wybuchu wojny w 1914 roku gościł w willi Konstancji Sanguszkowej w Pau (Francja). Popiersie Romana Damiana Sanguszki powstało w latach 1913–1914 w Rzymie. Artysta jest również autorem wielu wizerunków członków rodziny Książąt Sanguszków.
Kinga Sołtys
Muzeum Okręgowe w Tarnowie