Dzbany Rady Miasta Tarnowa
Dzbany Rady Miasta Tarnowa, Assmus Virian, Gdańsk, 1639 r., cyna
Wśród pamiątek po dawnych władzach miejskich, przechowywanych w zbiorach Muzeum Okręgowego w Tarnowie, wyjątkowe miejsce zajmuje zespół trzech cynowych dzbanów rajców tarnowskich.
Dzbany te wykonane zostały w Gdańsku, w pracowni konwisarskiej mistrza Assmusa Viriana w 1639 r. Świadczą o tym stosowne inskrypcje w języku łacińskim, zdobiące dzbany: „W Gdańsku wykonane Roku Pańskiego 1639 dla Miasta Tarnowa” oraz: „Staraniem Sławetnego Pana BB rajcy tarnowskiego”.
Inicjały „BB” odnoszą się do mieszczanina Baltazara Bujakowicza, wielokrotnego rajcy oraz burmistrza Tarnowa, słynącego ze swej majętności i hojności, co pozwala wnioskować, iż to właśnie on finansował zakup dzbanów. A suma musiała to być niebagatelna, bowiem według legendy, dzbanów nabyto dwanaście, czyli tyle, ilu rajców zasiadało w radzie.
Niestety do naszych czasów dotrwały tylko cztery dzbany, z których trzy znajdują się w zbiorach tarnowskiego Muzeum, czwarty zaś przechowywany jest w Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie.
Każdy z dzbanów, mierzy ponad 60 cm wysokości, waży ok. 6 kg oraz posiada znaki probiercze, poświadczające wysoką jakość wyrobu i wskazujące na użycie cyny pierwszego gatunku (bez dodatku ołowiu). Są to naczynia o kulistych brzuścach, wysokich stopach i szyjach, ozdobione rytym ornamentem w postaci winogron, owoców, kwiatów, festonów oraz ptaków. Na szyjach zamocowane zostały ozdobne kartusze z wyrytym herbem Leliwa oraz inicjałami C[ivitas] T[arnoviensis] (Miasto Tarnów).
Tego typu wysmukłe dzbany, produkowane były od XV w. przez konwisarzy w Nadrenii, Bawarii i Meklemburgii z przeznaczeniem dla ratuszy. W dawnych wiekach posiadanie przez rajców własnych dzbanów, świadczyło o zamożności miasta i podnosiło jego prestiż. Wydaje się, że naczynia te pełniły przede wszystkim funkcje symboliczne, w drugiej zaś kolejności użytkowe.
W 1927 r., dzbany przekazane zostały przez Magistrat do zbiorów Muzeum jako jedna z najcenniejszych pamiątek związanych z historią miasta.
Łukasz Sęk
Muzeum Okręgowe w Tarnowie
Galeria
Galeria