MALARSTWO

Zbiór malarstwa będący częścią Działu Sztuki Muzeum Okręgowego w Tarnowie reprezentuje malarstwo polskie i europejskie od XVII wieku po współczesność.

Malarstwo polskie reprezentuje przede wszystkim galeria portretu sarmackiego, należąca do jednej z bogatszych i cenniejszych w Polsce. Obok portretu sarmackiego zbiory malarstwa obejmują dzieła artystów polskich zamknięte w przedziale czasowym od XVIII do początków XX w. Reprezentują je takie nazwiska jak m.in.: J. Norblin, F. Smuglewicz, J. Reichan, Z. Vogel, J. Brodowski, A. Orłowski, J. Suchodolski, W. Stattler, P. Michałowski, J. Głowacki, a także A. Grottger, J. i W. Kossakowie, J. Brandt, J. Chełmoński, L. Wyczółkowski, J. Fałat, J. Malczewski, T. Axentowicz, V. Hoffman. W zbiorach muzealnych znajduje się także przykłady malarstwa zachodnioeuropejskiego: włoskiego, francuskiego i angielskiego.

Obrazy pejzaże, sceny rodzajowe i mitologiczne prezentowane są również poprzez kopie wielkich mistrzów.

Drugą interesującą kolekcją wśród zbiorów muzealnych jest zespół tworzący ikonografię XX Sanguszków (120 obiektów), zamykającą się w przedziale czasowym od XVII wieku po okres międzywojenny. Nie jest to zbiór jednorodny i nie był tworzony dla jednej galerii, gdyż obiekty pochodzą z pałaców w Gumniskach, Sławucie i Zasławiu.

Dział malarstwa powiększył swe zbiory o prace artystów współczesnych poprzez zakupy, dary i przekazy. Zaczątkiem tego wyodrębnionego działu sztuki współczesnej były obrazy plastyków tarnowskich, przekazane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki. Zespół ten jest systematycznie powiększany, dokumentując rozwój artystyczny tarnowskiego środowiska plastycznego. Obok tarnowskich malarzy dział sztuki współczesnej wzbogaciły nazwiska takich artystów jak: T. Kantora, J. Sterna, A. Marczyńskiego, J. Nowosielskiego, J. Szancenbacha, J. Trzebiatowskiego, J. Waltosia i innych.

Zbiory nowoczesnego malarstwa i rysunku liczą ponad 7 000 obiektów i obejmują oprócz licznych dzieł wybitnych, charakteryzujących rozwój dawnej sztuki polskiej i europejskiej, dzieła współczesne.

RYSUNEK

Zbiory rysunku, jedna z największych kolekcji Działu Sztuki obejmują 10 284 obiekty. Obejmuje ryciny od XVI wieku, po czasy współczesne. Ze zbioru wyodrębniono osobną kolekcję ekslibrisu, który z maleńkiego zbioru powstałego z zakupów i darów rozrósł się w kolekcję liczącą ponad 10 000 egzemplarzy.

Kolekcja liczy ok. 7 tys. rycin (po wyłączeniu zeń w 1995 roku kolekcji ekslibrisów, z której utworzono odrębny zespół), w tym około 5 000 rycin luźnych, z których część zamontowana jest w ośmiu tzw. sztucznych albumach i ok. 2 000 rycin zawartych w 30 wydawnictwach ilustrowanych.

Kolekcja rysunków licząca około 5 400 obiektów obejmuje rysunki szkół obcych XVI-XIX w. oraz prace artystów polskich z XIX-XX w. Systematyzując ten zbiór można wyodrębnić trzy zasadnicze grupy:

  1. rysunki luźne, różne – przeważnie dawnych szkół europejskich od XVI do końca XVIII w. oraz rysunki obce, późniejsze z XIX w.
  2. rysunki polskie XIX-XX w., w tym duży zespół prac amatorskich oraz zbiór rysunków dokumentujących twórczość artystów związanych z Tarnowem i regionem, często w formie szkicowników
  3. projekty architektoniczne XVIII-XIX w.

Cechą charakterystyczną zbiorów graficznych Muzeum Okręgowego w Tarnowie jest obecność wszystkich wiodących szkół europejskich: niderlandzkiej, niemieckiej, włoskiej, francuskiej i angielskiej, przy stosunkowo niewielkiej liczbie poloników. Wśród reprezentowanych artystów wyróżniają się nazwiska A. Dürera, H. S. Behama, L. van Leyden. Tematycznie najliczniej reprezentowane są portrety, pejzaże, panoramy miast, przedstawienia religijne, wzorniki rzemiosła artystycznego i rysunku, marynistyka i wojskowość.