Strona główna > Wirtualna czytelnia > Kalendarium życia generała Józefa Bema

Kalendarium życia generała Józefa Bema

1794 r. 14 marca. Urodził się w Tarnowie Zachariasz Józef Bem, syn Andrzeja Bema i Agnieszki z Gołuchowskich.

1796 r. Rodzina Bemów przenosi się z Tarnowa do Krakowa.

1809 r. W wieku 15 lat Józef Bem wstępuje do armii Księstwa Warszawskiego.

1810 r. Otrzymał pierwszy stopień oficerski podporucznika po półrocznej nauce w Elementarnej Szkole Artylerii i Inżynierów w Warszawie.

1812-1813 r. Udział Bema w kampanii Napoleona na północnym froncie działań wojennych, m.in. w obronie Gdańska. Dosłużył się stopnia porucznika i krzyża kawalerskiego Legii Honorowej.

1815-1826. Służba w armii Królestwa Polskiego z kilkoma przerwami, spowodowanymi „trudnym charakterem” i udziałem w organizacjach spiskowych, skierowanych przeciw Rosji.

1826 r. Bem składa dymisję i opuszcza armię w stopniu kapitana artylerii.

1826-1831r. Pobyt w Galicji, zwłaszcza we Lwowie i Brodach.

1831 r. 10 marca. Bem przybywa do Warszawy w czasie powstania listopadowego i wstępuje do armii powstańczej. Otrzymuje stopień majora oraz dowództwo baterii artylerii.

1831 r. 10 kwietnia. Dowodzi baterią w bitwie pod Iganiami. Otrzymuje stopień podpułkownika.

1831 r. 26 maja. Po bitwie pod Ostrołęką Bem zabezpiecza odwrót rozbitej przez wojska rosyjskie polskiej armii powstańczej. Za te zasługi otrzymuje stopień pułkownika i zostaje odznaczony złotym krzyżem Virtuti Militari.

1831 r. 22 sierpnia, Bem otrzymuje nominację na generała brygady.

1831 r. 6-8 września. Dowodzi artylerią podczas obrony Warszawy.

1831-1848 r. Pobyt na emigracji, głównie we Francji. Zajmuje się pracami naukowymi z różnych dziedzin, m.in. historii i geografii. Uprawia też – niezbyt zręcznie – politykę, będąc pod wpływem księcia Adama Czartoryskiego.

1848 sierpień. Bem przybywa do Lwowa, pragnie tutaj zorganizować wojsko i wywołać powstanie w Galicji. Chłodno przyjęty przez miejscowych działaczy ruchu niepodległościowego, opuszcza Lwów i udaje się do Wiednia.

1848 r. 26-31 październik. Bem kieruje obroną zrewoltowanego Wiednia.

1848 r. listopad. Po klęsce rewolucji w Wiedniu Bem przybywa na Węgry. Przywódca węgierskiego powstania Kossuth Lajos powierza mu 29 listopada dowództwo nad armią w Siedmiogrodzie.

1848 r. 18 grudnia. Początek siedmiogrodzkiej kampanii zimowej, mającej na celu opanowanie Siedmiogrodu przez Węgrów.

1849 r. 11 marca. Zdobycie Wielkiego Sybinu (Hermannstadt, Sibiu) przez armię siedmiogrodzką.

1849 r. 21 marca. Wyzwolenie Siedmiogrodu. Bem uchwałą węgierskiego parlamentu zostaje odznaczony Orderem Zasługi I klasy oraz mianowany marszałkiem polnym.

1849 r. 15 kwietnia-16 maja. Kampania w Banacie.

1849 r. 6 sierpnia. Bem zostaje mianowany przez Kossutha dowódcą węgierskiej armii południowej.

1849 r. 9 sierpnia. Bitwa pod Temesvárem. Klęska armii Bema zadana przez wojska austriackie, dowodzone przez gen. Haynau.

1849 r. 23 sierpnia. Przekroczenie granicy tureckiej. Bem w obozie w Widyniu przyjmuje ze względów politycznych i taktycznych mahometanizm. Turcy udzielają mu azylu, nazywając go Murad Pasza.

1850 r. luty. Przybycie Bema do Aleppo (w dzisiejszej Syrii).

1850 r. 10 grudnia. Bem umiera w Aleppo na malarię. Pochowany zostaje na miejscowym wojskowym cmentarzu muzułmańskim na górze Dżebel-el-Isam.

1897 r. kwiecień-wrzesień. Zespół artystów polskich i węgierskich pod kierunkiem Jana Styki i Vágo Pála, na zamówienie Węgrów, maluje we Lwowie Panoramę Siedmiogrodzką, upamiętniającą bitwę pod Wielkim Sybinem.

1929 r. 30 czerwca. Złożenie prochów gen. Bema w mauzoleum w parku miejskim w Tarnowie.

1985 r. Odsłonięcie pomnika gen. Bema przy ul. Wałowej w Tarnowie

Kazimierz Bańburski

Zamknij