Muzeum Historii Tarnowa i Regionu funkcjonuje w dwóch renesansowych kamienicach zlokalizowanych przy północnej pierzei tarnowskiego rynku. Historia starszej z nich, Rynek 20, sięga roku 1565, młodszej, oznaczonej jako Rynek 21 prawdopodobnie roku 1568. W połowie XVII w., początkowo okazałe budynki o bogato zdobionych wnętrzach podobnie jak całe miasto popadły w ruinę. W XVIII w. obie kamienice trafiły w ręce szkockiej rodziny Rhodów. Odbudowane ze zniszczeń wyrządzonych przez pożary, w przeciwieństwie do wielu innych budynków znajdujących się przy płycie rynku, zachowały podcienia. W późniejszych latach kamienice wielokrotnie zmieniały właścicieli. Pomiędzy 1767 a 1788 r. kamienica nr 21 należała do Mateusza Morozowicza – Pocztmagistra Jego Królewskiej Mości i Rzeczypospolitej. Wraz z pierwszym rozbiorem Polski oraz wkroczeniem wojsk austriackich do Tarnowa (1772) dom, zyskując numer 100, został zajęty na kwaterę gen. Ryszarda d’Altony. Celom wojskowym służyła także sąsiednia kamienica, Rynek 20 (wówczas 101). W XIX i XX w. kolejni żydowscy posiadacze kamienic dokonywali w nich licznych przebudów i przekształceń, przez co coraz bardziej traciły one swój renesansowy charakter. Ich rekonstrukcja rozpoczęła się w okresie II wojny światowej i powojennym: w 1942 r. przywrócono dekorację malarską kamienicy Rynek 20, pomiędzy 1946 a 1949 r. doprowadzono do rekonstrukcji attyk obu kamienic. W 1949 r. budynek Rynek 20 został przekazany na cele muzealne, a w 1975 r. tarnowskie Muzeum przejęło również dom nr 21. W obu kamienicach warto zwrócić uwagę na elewacje frontowe oraz zabytkową kamieniarkę (obramienia okienne oraz portale m.in. portal wiodący do sali „Pod orłem”). Prowadzone w ostatnich latach prace konserwatorskie pozwoliły ponadto na odkrycie i wyeksponowanie dawnych dekoracji malarskich w ich wnętrzach. Wzrok przykuwają polichromie zdobiące frontowe pomieszczenia obu kamienic. W wielu przypadkach są to malowidła renesansowe m.in. mające formę szaro-czerwonych kasetonów na brunatnym lub czerwonych tle, polichromie sali „Pod orłem” (kamienica nr 20) czy też dekoracje znajdujące się w zachodnim pomieszczeniu kamienicy nr 21 (aktualnie pełniącego funkcję szatni) w formie grafitowo-białego rombowego ornamentu. Z upływem lat dekoracja malarska poszczególnych pomieszczeń ulegała zmianom. Można się o tym przekonać, odwiedzając reprezentacyjne narożne pomieszczenie (od strony zachodniej) na I piętrze. Obok XVI-wiecznej polichromii można w nim podziwiać kolejne zachowane warstwy malarskie powstałe od I poł. XVII do połowy XVIII w., a także malowidła późniejsze bo nawet XIX-wieczne. W pamięć zwiedzających z pewnością zapadną iluzjonistyczne malowidła reprezentacyjnej XVIII-wiecznej klatki schodowej zwieńczonej kopułą z latarnią.
Galeria
